OLYMPIA ZEUS TAPINAĞI

                                                 

                                                    OLYMPIA ZEUS TAPINAĞI   (MÖ.470-460)

•       Olympia kutsal alanının içerisinde Zeus tapınağı en gösterişlisidir.

•       Su taşkınlarından korunmak için 3m yığma toprak üzerine yapılmıştır.

•       68x28m ölçüsünde 6×13 sütunlu Dor düzeninde, peripteral bir yapıdadır.

•       Mimarlığa ait kısımları kireç taşından, heykeltıraşlık eserleri mermerdendir.          

•       Cella içerde yan duvarlara yakın iki sıra sütunla üç kısma ayrılmıştır. 

•       Metoplar doğu ve batı taraflarda altışar tane olmak üzere Cella duvarında yer almıştır.

•       Tapınak Elis bölgesinde, bir kült, yeri olan ve Olympiadların yapıldığı Olympia şehrinde inşa edilmiştir.

•       Elisli Libon tarafından inşa edilen Zeus tapınağının M. ö. 456 yılında tamamlanmış olduğu anlaşılmaktadır.

•       Tapınağın kült heykelini Pheidias yapmıştır.

                                         OLYMPIA ZEUS TAPINAĞI BATI METOPLARI

 

 1 Metop: Nemea Aslanın öldürülmesi, 4lü bir sahnedir. Herakles, Athena Hermes ve yerde yatan Aslan vardır.
2 Metop: Lerna Ejderinin öldürülmesi .Herakles 9 kafalı bir yılan olan Hydra ejderini öldürürken yapılmıştır.
3 Metop: Stymphalos gölünün kuşlarını Athenaya getirmesi görevi betimlenmiştir.                         4 Metop: Herakles ile Girit Boğası mücadelesi metoba bakıldığında boğa ile Heraklesin vücudu çapraz yerleştirilmiştir.
 5 Metop: Kyreneia dişi geyiğinin avlanması Herakles geyiği ayaklarını kullanarak alt etmeye çalışıyor bir yandan da başını tutuyor.
 6 Metop: Herakles ile Amazonlar Kraliçesi Hippolyte’nin mücadelesi, metopta Amazon yerde betimlenmiş.

  
                                             OLYMPIA ZEUS TAPINAĞI DOĞU METOPLARI

            Bu metopların batı metoplarına göre daha önce yerine yerleştirildiğini biliyoruz.

  1 Metop: Heraklesin Erymanthosa Yaban domuzunun getirilmesi sahnesi betimlenmiştir.
  2 Metop: Heraklesin Diomedes’in insan yiyen atları ile mücadele sahnesi
  3 Metop: Heraklesin Geryoneus ile mücadelesi sahnesi yapılmıştır.
  4 Metop: Altın elmaları getirilişi metobu, bu metop en iyi bilinen ve koruna gelmiş metoptur.
  5 Metop: Kerberosun kaçırılması sahnesi yapılmıştır.
  6 Metop: Ahılların temizlenmesi sahnesi sadece Olympia’da yapılmış bir sahnedir

     

                                             OLYMPIA ZEUS TAPINAĞI BATI ALINLIĞI

                           Batı alınlığında  ortada ki figür Apollon olmalıdır.Bu alınlıkta da simetri hakimdir ama diğer alınlığa göre daha hareketli bir alınlıktır. Bu alınlıkta ki konu Theseus ile Peirithos’un olduğu düğün gecesinde çıkan Kentauros+ Lapidlerın çıkardığı kavga.  Lapidler daha uygar,kentauroslar yabani ve çok hareketli. Yüksek kabartmalı yapılmış.

                 Batı alınlıkta ise zamanın heykel sanatında hâkim olan ölçüleri aşan hareket ve elbisenin vücuttan sıyrılması gibi yenilikler denenmiştir. Kısaca ifade etmek istersek, doğu alınlıkta sükûnet ve his batıda ise hareket ve heyecan vardır.

                                               OLYMPIA ZEUS TAPINAĞI BATI ALINLIĞI

               Oinomaos ile Pelops arasında yapılan araba yarışından önceki sahne görülmektedir.Doğu alınlığa bakıldığında ortada diğerlerine göre daha büyük bir figür vardır. Bunun Zeus olduğu bilinmektedir. Zeus yarı giyimli, sakin duruşlu, cepheden betimlenmiş, başı sağa doğru çevrilmiş, sol elinde asa-şimşek demeti taşımaktadır. Sağ eliyle eteğini tutmaktadır. Oldukça sakin durağan bir figürdür. Zeusun her iki tarafında da 1 erkek betimi yapılmıştır. Bunların konunun ana figürleri Pelops ile Oinomaios olduğunu bilmekteyiz. Yaşlı ve sakallı olanın Oinomaios olduğu genç ve sakalsız betimlenenin ise Pelops olduğunu biliyoruz. Pelops’a bakılınca daha özenli ve düzgün işlenmiştir. Oinomaios’un görünüşüne bakılacak olunursa üzerine khymation giymiş eli belinde Pelops’a göre yaşlı ve sakallı betimlenmiş kendinden emin bir duruşu var.

       Bu grubun arkasında karşılıklı yerleştirilmiş 2 figür var. Bunların kahin olduğunu biliyoruz. Köşelerde yatan figürlere bakıldığında genç olan Kladeios yaşlı olan ise Alpheiostur. Alınlıkta ayrıca çömelmiş figürler vardır. Bunlara bakıldığında bir bacak arkada diğer bacak önde bu duruş seyislikte yada ok atmada kullanılıyor. Bunların işlenişinde bir hareketlilik yoktur. Pelopsun arkasında ayak parmağı tırnağı ile oynayan cepheden görülen genç bir çocuk (efebos) vardır. Üzerinde mantosu var. Bazı araştırmacılar bunun Pelops’un oğlu olduğunu düşünüyor. Bu grupların her iki yanlarında da atların çektiği arabalar yapılmıştır. Atlar son derece natüralist yapılmıştır.

                                                 OLYMPİA ZEUS TAPINAĞI ZEUS HEYKELİ

Zeus heykeli, MÖ 450 yılında Yunanistan'daki Olimpos'ta (Olympia) yapıldı. Heykel, antik Yunan döneminin baş tanrısı Zeus için yapılmıştır.

Zeus heykeli, Atina'daki Parthenon Tapınağı için Athena heykelini yapan Phidias adlı ünlü heykeltraş yapmıştır. Tahta iskelet üzerine altın ve fildişi metal parçaların yerleştirilmesiyle yapılmıştır.

Zeus Tapınağının içinde bulunan heykel, tapınağa ancak sığabiliyordu, hatta oturur vaziyette tasvir edilen Zeus, ayağa kalksa tapınağın tavanı yıkılacakmış gibi duruyordu." Heykel 12 m yüksekliğindeydi. Sağ elinde zafer tanrıçası Nike'ı tutuyordu. Sol elindeyse üzerinde çeşitli metallerden kakmalar olan ve üzerinde kartal olan bir hükümdar asası vardı. Altın, abanoz, fildişinden yapılmış olan ve değerli taşlardan kakmaların bulunduğu Zeus'un oturduğu taht, heykelin kendisinden daha etkileyiciydi. Üzerinde, Yunan tanrılarının ve sfenks gibi mistik hayvanlar figürleri yer alıyordu. Heykelin derisi fildişinden, sakalı, saçları ve elbisesi altındandı. Karanlık bir koridordan geçilerek görülebildiği için, parlak fildişi, insanların gözünü alıyor ve derinden etkiliyordu.