ARKEOWOMEN

ANADOLU SELÇUKLU SANATINDA HAYVAN ÜSLUBU Dünya tarihinde, bozkır kültürü içerisindeki göçebe yaşayan halklar, yaylak kışlak olarak yaşadıklarından her zaman doğa ile iç içedirler. Hayvan ve hayvancılık, yaşadıkları hayatta önemlidir ve yabani hayvanlarla iyi ilişkileri vardır. Toplulukların kendi aralarında iklim farkı, dini inanış sistemleri, konakladıkları coğrafi konumlar, küçük farklılıklar gösterebilir. Göç ettikleri bölgeler Doğu Asya’ dan Batı Asya’ ya doğru farklılaşsa da temelde Hayvan Üslubu ve hayvan çıkışlı sembolleri diğer dünya kültürlerinden daha yoğun kullandıkları yapılan araştırmalarda karşımıza çıkmaktadır. Hayvan Üslubunu bulunduğu bölgeler üzerinden ele aldığımızda Orta Asya’nın bir tarafında İskitler, diğer tarafında Hunlar paralelinde incelediğimizde, nispeten farklı inanışlar, sosyal düzen, coğrafyanın genişliğini göz önüne alırsak coğrafik farklılıklar olsa da oluşan Hayvan üslubu geniş Asya coğrafyasına, toplulukların kültürel etkileşiminde be

ANADOLU SELÇUKLULARINDA SANAT Anadolu Selçuklu dönemi, Anadolu’daki 200 yıldan az olan kısa ömrüne rağmen, Türk kökenli ilk büyük göçebe kültürü damgasının Anadolu’ya ayak basma ve kendisinden sonraki Osmanlı kültürünün kaynağı ve öncüsü olması açısından büyük önem taşımaktadır. Anadolu’da birbirini takip eden kültürler içinde, Selçuklu dönemi, her şeyden önce sanatta bir yön değişiminin görüldüğü antik çağlardan bu yana süzülüp gelen daha sonra ise Hıristiyanlık ile yoğrulan unsurlarla Orta ve Doğu Asya kökenli yeni boyutların eklendiği bir dönemdir.(Tapan,1983:37) Avrupa bu dönemde Ortaçağın durgunluğunu yaşarken; Selçukluların önemli bir halkasını oluşturan Anadolu Selçukluları, giriştikleri kültür ve medeniyet hamlesiyle bilim, edebiyat, sanat, devlet anlayışı ve idaresi gibi birçok konuda tarihinin en parlak döneminde bulunup, kültür ve medeniyetimizi her yönden klasik bir olgunluğa eriştirerek Ortaçağ Avrupa’sını etkilemiştir. 11. ve 12. yüzyıllarda Doğu

ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ TARİHİ  Anadolu Selçuklu Devleti, Hititlerden sonra Orta Anadolu’yu merkez alan son büyük devlettir. Bu niteliği ile kendinden önceki kültürlerin mirasçısı olan gerçek bir Anadolu devletidir. 12. yüzyıl sonunda II. Kılıç Aslan’ın başlattığı büyük yapı faaliyeti ile Anadolu’nun Selçuklu çehresi oluşmaya başlamıştır. 13. yüzyıl ve özellikle I. Alâeddin Keykubad (1220–1237) devrinde kurulan sanat ortamı, sultan ve vezirlerin başlattığı anıtsal yapı baniliği, Moğol istilası ve devletin çöküşü gibi sarsıntıları atlatabilen bir güç kazanmıştır. (Ögel,1994:9) Büyük Selçuklu İmparatoru Tuğrul Bey’in ölümü ile tahta geçen Sultan Alp Aslan’ın Türk tarihinin dönüm noktalarından biri olan Malazgirt Savaşı’nda (1071) Bizans’ı mağlup etmesi Türklerin Anadolu’ya yerleşmesine imkân sağlamış olup, bunun sonucunda Anadolu’ya büyük bir göç başlatmıştır. Yüzyıllar süren nüfus hareketi sonucunda, Anadolu Selçuklu Devleti bu kesif Türkmen kitlelerinin göç etmesi say

Hindistan’ın Delhi şehrinde bulunan Kuvvetü’l-İslâm Camii’nin aynı zamanda zafer âbidesi olarak yapılan minaresidir. (Fotoğraf 1) (Fotoğraf 1: Kutub Minar Genel Görünüm)        Başlangıçta özel bir adı yokken sonraları 1235’te yakınına gömülen Çiştî şeyhi Kutbüddin Bahtiyâr’dan dolayı bu adla anılır olmuştur. Hint-İslâm mimarisinin şaheserlerinden biri olup dünyanın en yüksek (72,59 m.) ve en güzel minaresi kabul edilir. XII. yüzyılda İslâm âleminde büyük ve yüksek minareler yapma âdetinin bir ürünü olarak Batı’da Kütübiyye Camii’nin (Merakeş) ve İşbîliye Ulucamii’nin kare planlı minareleri yükseltilirken Doğu’da da yuvarlak gövdesiyle Kutub Minâr inşa edilmiştir. XII. yüzyılda özellikle Karahanlılar tarafından yaptırılmış ilk örneklerle ortaya çıkan ve Gazneliler’le Gurlular tarafından geliştirilen daire planlı kalın ve yüksek minareler, Batı’dakilerden farklı bir düşünceyle daha çok zafer âbidesi şeklinde ele alınmıştır. Orta Asya’da başlayan bu tür minare mimarisinin