KORFU ARTEMİS TAPINAĞI

KORFU ARTEMİS TAPINAĞI

MÖ 6. yy başına tarihlenen Dor düzeninde bir tapınaktır. Pseudo-dipteros planlıdır. Geniş bir pteroması bulunmaktadır. Cella içinde iki sütun dizisi mevcuttur. Pronaos, naos ve adytonu bulunmaktadır. Adyton, opisthodomos olarak da kabul edilebilir.8 x 17 adet sütuna sahiptir.2 basamaklı krepisi bulunmaktadır. Cellanın genişliği 9.35 m. uzunluğu 3 m.’dir. Cella genişliği stylobat köşelerinden 22,40 m. x 47,60 m.

Yerleşik düzendeki tapınaklardan en erken tarihli heykeltıraşlık eserlerinin gördüğümüz bir yapıdır. Çatı ve yağmur oluklarındaki Antefikslerde yer alan kalıp yapımı başlar veya figürler kilden yapılmışlardır. Bunlar 7.yy’lın ikinci yarısında Korintin etkisinin hissedildiği bölgelerde karşımıza çıkarlar.  Korfu adası Korintin sanatsal anlamda etkisinin hissedildiği bir bölgede yer alır. Buradaki Artemis Tapınağında Kıta Yunanistan’daki ilk taş alınlığı görüyoruz. Bu anıtta ne seçilen ölçekte nede konularda bir birlik söz konusudur. Ancak ortadaki büyük Gorgon figürü ve bunun iki yanındaki panterler /aslanlar gerçekten çok etkileyici bir üçlü olmuştur. Hala daha birçok bölüm, tek bir yüzey olarak tasarlanmış ve uygulanmıştır. Ancak küçük figürler neredeyse tümüyle yontulmuşlar veya daha geç dönemde normal bir anlayış oluşturacak şekilde, kısmen önden arkaya doğru kısaltılmıştır. Vücut elemanları ve gövdesi ile bir zamanlar alınlığa biçilen oldukça erken tarihe olanak tanıyabileceğinden çok,  gelişmiş bir üslupta yapılan Khrysaor oldukça dikkat çekicidir.

KORFU ARTEMİS TAPINAĞI KİREÇ TAŞI BATI ALINLIĞI

Korfu’da Artemis Tapınağının alınlığındaki merkezi figür Gorgon Medusa’dır. Medusa geleneksel Arkaik pozda verilmiştir. Arkaik sanatta bir figürün koştuğu ya da uçtuğu izlenimi verilmek istendiğinde, bacağı ve kolu bükülmüş olarak verilirdi. Medusa’nın iki yanında iki adet panter/aslan vardır. Benzer panterlere Prinias’daki lento taşında da rastlıyoruz. Bunlar Mikenai surlarındaki aslanları, Mısır ve Mezopotamya’daki Sfenks ve Lamassuları hatırlatırlar. Kısacası bunlar hala Erken Yunan heykelindeki Orientalizan tarzın örnekleridir. Medusayla panterler arasında iki küçük figür vardır, bunlar Medusa’nın çocuklarıdır: insan Khrysaor ve at Pegasus. Alınlıkların köşelerinde yer alan küçük guruplarda ise mitolojik öyküler anlatılmıştır. Korfu alınlıklarını yapan sanatçı bu alanda öncüdür ve kompozisyonda da bunun bir deney aşaması olduğu görülür. Korfu’da öykünün olmayışı ve figürler arasındaki boyut çeşitliliği zamanla yerini tüm figürlerin bir tek olay içinde yer aldığı ve aynı boyda olduğu alınlık tasarımlarına bırakacaktır.

Kaynakça:

1- Tomlinson, R. A., Yunan Mimarlığı, İstanbul, 2003.

2- Wycherley, R. E., Antik Çağda Kentler Nasıl Kuruldu?, İstanbul, 1993.