TYRAN ÖLDÜRENLER

 TYRAN ÖLDÜRENLER MÖ477/476 (ATİNA)

MÖ. 480 yılında Persler tarafından İran’a götürülmüş Anteneor’un Tyran Öldürenleri, Kritios ve Nesiotes adlı iki sanatkâr tarafından MÖ 477 /6 yılında tunçtan tekrar yapılmıştır. Atina’da yan yana duran iki heykelden genç olanı Harmodios sakallı olanı da  Aristogeiton idi. Bu eserler Roma İmparatoru Adrianus’un villasından geliyor.

Bugüne kadar ele geçen çeşitli   kopyalar arasında  MÖ 2. yüzyıla ait, Napoli ve Metropolitan  müzelerinde  bulunan   tabii büyüklükteki kopyalar,   bize eserin   orijinali   hakkında bilgi   vermektedir. Ayrıca Tyran Öldürenleri vazolar ve paralar üzerinde tasvir edilmiş olarak da görüyoruz. Yan yana durdukları anlaşılan iki eserin birbirine olan uzaklıkları ve duruş  şekilleri kesin olarak bilinmemektedir. Sol tarafta duran Harmodios yukarı kaldırdığı sağ eliyle muhtemelen kılıcını tutmakta idi. Hamle vaziyetine benzer şekilde duran her iki figür de hareketli olup adaleler oldukça belirtilmiştir. Genç olanının yüz ifadesi ve çenesinin tok hali Kritios oğlanına benzerse de, eser ona nazaran biraz daha hareketlidir. Tyran Öldürenlerde cephe çeşitlidir.  Kritios ve Nesiotes, eserlerinde, Antenor'un Tyran Öldürenleri’ni aynen taklit etmemişler, sadece şekil ve kompozisyon bakımından ona bağlı kalmışlardır. Bunlar ne kadar simetrik görünse de arka ayak tam olarak basmaz, ağırlık ön bacağın üzerindedir. Bu arkaik etkili, natüralist bir eserdir.Tyran Öldürenlerde 3 cephe mevcuttur. Birincisi grubun cephesi, diğeri ikiside her iki eserin kendilerine has olan cepheleridir. Eser aynı zamanda; demokrasiyi getiren tiran katilleri olarakta tanımlanır. Eserin yüksekliği 1, 95 m’dir.

 

Kaynakça:

1- Boardman, John, Yunan Sanatı, İstanbul, 2005.

2- Boardman, John, Yunan Heykeli Klasik Dönem, İstanbul, 2005.